Deel III

21 oktober 2011 Tongo
Aangekomen in Tongo werd al duidelijk dat het niet het afgesproken gezin was. Er kwamen wel dertig kinderen op ons af rennen. Dat kan natuurlijk het halve dorp zijn maar dat was niet het geval. We stapten een hele grote compound binnen met aan elkaar gesmeerde lemen huisjes met rieten dakjes maar ook met golfplaten. Wij slapen in een rondavel met riet, een traditioneel gebouwtje waar direct ons bed in elkaar gezet wordt. Dan nemen we afscheid van de Meet Afrika medewerkers en worden we aan ons lot overgelaten. We sluiten ons aan bij alle kinderen van groot tot klein en vragen naar hun naam. Al snel besluiten we om er maar eens een boekje bij te halen en op te gaan schrijven per moeder hoeveel kinderen ze heeft en hoe hun vader heet. Onze vader waar wij verblijven heet Bernard en blijkt drie vrouwen te hebben en twaalf kinderen. Dan wonen er nog twee gezinnen met nog tien kinderen. Er is stromend water dus we hoeven niet naar de put toe. Er is geen wc, er is poephok een honderd meter verderop maar Bernard adviseert ons om daar niet binnen te stappen als je leven je lief is. Je kan het beter gewoon in het veld doen volgens hem. Tja volgens mij dan ook….. verder hebben ze hier heel veel verschillde dieren lopen. Kippen, varkens, geiten, eenden, parelhoenders en nog andere griezels zoals nog grotere spinnen kikkers en kakkerlakken.
Zo dat was het stuk van “groetjes uit de Rimboe” hou dit vast en zie dan Bernard uit zijn hutje komen met een enorme verlengkabel waar een televisie en dvd speler aan wordt aangesloten om ons eens te laten horen en zien hoe muziek in Ghana wordt beleefd. Het wordt nog erger hoor want de volgende dag wordt er een of andere super oude Nintendo voor de dag getoverd met de eerste versie van jawel… Super Mario Bros. De helft van de familie besluit buiten te slapen tussen de dieren maar wel onder muskietennetten. De muziek tettert nog de halve nacht door, dan liggen wij al lang op bed. We slapen slecht want het is heel erg heet in onze hut en er is voor de eerste nacht geen ventilator die ons verkoeling geeft.
Bernard zelf blijkt een hotemetoot in het dorp te zijn hij is Chief van de assembly geweest. Ik ben er nog niet achter wat dat is. Hij is in ieder geval een bekende in het dorp want iedereen groet hem en hij is rijk. Hij heeft ook een aantal winkels laten bouwen die hij wil gaan verhuren. Ook wordt er een nieuw, modern pand gebouwd.
Zaterdag 22 oktober 2011
Als we eindelijk in slaap vallen worden we al bijna weer gewekt door een kraaiende haan die in de deuropening staat. Als die klaar is dan is het tijd om te gaan zingen voor de kerkgangers. Om een uur of 5/6 is het Haleluja en prayse the Lord. Over het algemeen zijn ze in dit dorp Christenen, terwijl ze in Bolgatanga, 15km verderop, overheersend Moslim zijn. Daar schalt Allah Akbar door de straten en bidden ze ook op straat. In Tongo zijn wel meer dan vier kerken in het dorp. Allemaal Christenen maar dan met hun eigen stroming. Een Katholiek, Presbaterian, Assembly of God etc. Alles leeft hier in vrede naast elkaar en gaan respectvol met elkaar om. Daar kan de wereld nog een voorbeeld aan nemen.
Hier is het zaterdag en zondag wasdag. Hoewel Bernard drie vrouwen heeft, doen hier alle kinderen het huishouden. De teenagers doen de was. Ik sluit gezellig aan met mijn was. Ik moet echt moeite doen dat ze mijn vieze onderbroeken niet uit mijn handen trekken want ik mag eigenlijk helemaal niets doen, in ben hun gast. Als er dan water voor me gehaald heb uit de kraan een paar meter verderop en als er Omo waspoeder in is gedaan, mag ik eindelijk zelf beginnen aan mijn eigen was. Er wordt hard gelachen want ik doe het natuurlijk helemaal niet goed. Tja in Nederland doet een machine dit voor mij dus ik vind eigenlijk dat het niet zo slecht gaat. Maar dan snappen ze het wel. Ons mooie huisje had een deur die niet zo hoog was en niet goed sloot. Daarom wordt als ik sta te wassen, de helft van de muur er uit gesloopt om even snel een grotere deur in het hutje te zetten, zodat wij er ook makkelijker in kunnen. Onze spullen worden met plastic afgedekt maar het bed met klamboe, staat lekker te verstoffen. Daarom “draaien” we s middags nog maar een handwasje…. De rest van de dag entertainen we de meer dan 20 kinderen met “anne maria koekoek” , voetballen, klapspelletjes en eten. We worden goed verzorgd. In plaats van diarree hebben we allebei obstipatie. En komen we alleen maar aan van alle koolhydraten. . .
S morgens krijgen we brood met thee. In de middag meestal joffre rijst. Lekkere pittige rijst, beter dan Nassi. ’s Avonds eten we best afwisselend, hoewel het er wel hetzelfde uitziet allemaal. Alles wat we krijgen is namelijk gedroogd en fijngestampt. Dus gedroogde en fijngestampte okra, gedroogde en fijngestampte vis en garnalen, gedroogde en fijngestampte millet, een soort graan. Meestal krijgen we overal TZ bij. Dat is fijngestampte en gedroogde millet met of zonder gefermenteerde gedroogde mais met water. Het heeft de structuur van aardappelpuree. Bij de TZ worden verschillende sausje/soepjes geserveerd. Of een vegetable soup met bladeren en uien, of een pindasoepje met a la minuut geslachte geit. Of chilipepersaus met ui en ei. Met natuurlijk gedroogde en fijngestampte chilipepertjes. De porties zijn enorm, het is ons nog niet gelukt om ons bordje helemaal leeg te krijgen. Iedereen eet hier in setjes van twee. Je eet samen, met je handen uit een kommetje TZ waar je een klodder uit neemt, die je vervolgens door je soep of saus haalt en aan je mond zet. Dit mag alleen met rechts want met je linker hand doe je andere dingen. Mag je zelf raden wat dat is….. met links mag je eigenlijk helemaal niets doen. Niets mee aanpakken af aangeven. Dat is niet netjes. Ze eten niet met de hele familie tegelijk, dat is niet te doen met zo’n grote familie maar ook niet gebruikelijk in Ghana. Je eet met je eetmaatje tegelijk en die zijn iedere dat hetzelfde. Soms wordt je uitgenodigd om met iemand anders mee te eten.
S avonds komt de tv weer tevoorschijn en kijken we weer naar de mooie muziek DVD. De kinderen en de ouders lachen weer om dezelfde grapjes tot laat in de avond.
Zondag 23 oktober 2011
Vandaag hebben we met Wahaab van Meet Afrika afgesproken. Hij wilde ons meenemen naar een van zijn kleine experimentele projecten. Hij doneert een dier aan een gezin dat niet in staat is om hun kinderen naar school te laten gaan. Met dit dier kunnen ze fokken en de jongen op de markt verkopen. Daar kunnen ze dan het schoolgeld van betalen. In Bongo heeft hij zo’n gezin maar hem is verteld dat ze de kinderen thuis houden. Daarom gaan we bij hen langs om dit te checken. Voordat we echt op weg duurt weer even want je kan niet zomaar vertrekken voordat je je gasten iets te drinken hebt aangeboden in Ghana. Dus rijden we met hem mee op de motor naar Bolga. We gaan langs bij een vriend op de route waar hij thee wil zetten. Helaas is die vriend niet thuis en heeft hij de sleutel binnen in de kamer liggen. Dus wordt er een mannetje opgetrommeld die het slot uit de deur sloopt want anders hebben wij geen thee gehad. Eindelijk binnen drinken we thee en een uur later zijn we dan eindelijk onderweg. …. Of toch niet want we moeten natuurlijk ook voorgesteld worden aan zijn moeder en zijn broer dus daar gaan we dan ook maar even langs. Wahaab wil graag de schoolresultaten van een ander meisje dat hij sponsort, meenemen naar het gezin in Bongo zodat zij kunnen zien wat het kan opleveren. Daaaaaaar gaan we dan, op naar Bongo, een geweldige route door de nu nog groene steppe want het is einde regentijd. Met overal om ons heen, bloeiende Baobab bomen en zwaaiende en roepende mensen. Solominga!! Roepen ze (blanke) en daarna “you are welcome!!”
Het is hier zeer gebruikelijk dat je iedereen die je tegen komt begroet en vraagt hoe het met die gene is en of hij lekker bezig aan het werk is. Dat gaat zo: degene die groet zegt: Bege (goede morgen) je antwoord altijd met: Nabaa, (ik heb je gehoord) dan zeg je: le Awana? (hoe gaat het?) en zegt de ander: la assomna (het gaat goed) kom je iemand tegen op straat dan kan je ook zeggen Toma toma (lekker bezig) en antwoord is dan weer, eigenlijk altijd: Nabaa. Dit doe je eigenlijk heel de dag door tegen iedereen die je tegen komt. Mensen vinden het geweldig als een solominga iets kan zeggen in hun plaatselijke taal.
Als we aankomen in Bongo, gaan we eerst naar de oom van Wahaab. Hij is hier geboren en een groot deel van zijn familie woont hier. Zijn oom noemt hij ook zijn vader, dat is hier gebruikelijk. Je neef is ook je brother of sister. Arno en ik hebben nu dus ook een vader en drie moeders en 24 brothers en sisters. Erg grappig maar ook verwarrend want je komt er niet achter hoe relaties nu precies in elkaar zitten. In het gezin bevinden zich ook vaak mensen die zijn “aangenomen” oude mensen of kinderen van een ander die dan een tijdje blijven om nooit meer weg te gaan. Ons gezin heeft ook vier oude mensen in hun compound wonen. Ik kom er niet achter wat nu precies hun relatie met de familie is. Eentje is psychiatrisch en zit heel de dag onder de mangoboom te staren. Af en toe brengt een van de kinderen haar eten.
Na het familiebezoek rijden we verder. Het landschap wordt alleen maar mooier en mooier en is met geen pen te beschrijven. Helemaal in the middel of nowhere ligt de compound van Wahaab zijn gezin. Het is een hele mooie, helemaal met leem afgesmeerd en zelfs met lemen platte daken en een kraal in het midden voor het vee. Het gezin legt uit dat de twee kinderen een schoolplek samen delen. Eentje gaat in de ochtend naar school en de andere in de middag zodat er altijd iemand thuis is om mee te helpen. Het is dus niet zo dat ze niet gaan. Na het bezoek, gaan wee weer terug naar de familie van Wahaab. Twee mensen beklimmen samen met ons de Bongo hills. Ghana is in deze streek vrij vlak maar uit het niets doemen ineens grote rotsblokken op, een hele vreemde gewaarwording. Niemand weet natuurlijk hoe dit natuurschoon is ontstaan. Dat hoef je je ook niet af te vragen want dat heeft god natuurlijk gewoon gedaan….
Gelukkig zijn we net voor het donker terug want dat is natuurlijk wel wat veiliger als je de weg niet goed kent, en zo zie je ook waar je rijdt want het laatste stuk is gravelweg met gaten. We gaan vroeg naar bed, moe maar voldaan.